Door Gerard Dielessen
‘The gym is not sustainable.’ Dan Buettner jr. had niet veel tijd nodig om de knuppel maar meteen even in het hoenderhok te ketsen. Al na een paar seconden deed hij veel mensen schrikken tijdens de SXSW sessie ‘Longevity Cities, Optimal Evironments for Healthy Aging.’
De zoon van de oprichter van The Blue Zones is van mening dat omgeving bepalend is voor iemand op structureel gezond te leven. Want: ‘Individuele discipline is niet duurzaam.’ Volgens Buettner gaan mensen pas echt gezonder leven als de omgeving waarin ze wonen hen daar als het ware daartoe dwingt. Het gaat om de juiste keuze-architectuur, zodat gezonde keuzes heel vanzelfsprekend zijn om te nemen. Punt. Aldus Buettner Jr.
Nu heeft hij inderdaad wel een punt. Uit onderzoek van niet eens zo lang geleden bleek dat een gemiddeld lidmaatschap van een sportschool zeven maanden duurt en dat van een sportvereniging zeven jaar. De sociale samenhang op een sportvereniging, de onderlinge verbondenheid door samen in een team te sporten, de gezelligheid in het clubhuis en de trots om samen lid te zijn van je cluppie. Ik herken het wel. Ik heb zelf ook wel eens een abonnement gehad bij een sportschool. Je komt, doet je ding (al dan niet in een groep) en je gaat. Na een paar maanden denk je: is dit het nu? Exit. Lid zijn van een vereniging is toch een geheel andere beleving omdat je daar deel uitmaakt van een sociale omgeving waar je graag bij wil horen. Vaak een aantrekkelijke subcultuur waar je je thuis voelt.
Je zit daar met vele anderen zo’n beetje in je eigen duurzamen Blue Zone.
Mentale en fysieke gezondheid
Er zijn tijdens SXSW24 opvallend veel bijeenkomsten die aandacht besteden aan (mentale) gezondheid. Niet zo raar, want de technologisering en digitalisering van de samenleving biedt allerlei voordelen, maar eist ook zijn fysieke en mentale tol. Digitale overbelasting veroorzaakt bij veel mensen stress, angst en slaapproblemen. Sociale isolatie is ook zo’n ding. Het overmatige gebruik van technologie kan, vooral bij jongeren, sociale isolatie in de hand werken omdat ze veel tijd online doorbrengen en daardoor veel minder tijd besteden aan persoonlijke interacties. Eenzaamheid dus. Verslaving is ook zo’n ding. Overmatig gebruik van technologie en digitale media kan leiden tot gedragsverslavingen, zoals intertnetverslaving, gaming verslaving en social-mediaverslaving, wat volgens de deskundigen directe negatieve gevolgen heeft voor zowel de fysieke als mentale gezondheid.
Zelf kun je daar natuurlijk wel wat passende maatregelen tegenover zetten. Het komt dan wel op je individuele discipline aan. Waar dan Buettner dus zo zijn twijfels over heeft. Maar goed, dan kun je toch denken aan: het beperken van schermtijd, regelmatig pauzes nemen, een goede ergonomische werkplek inrichten en ervoor zorgen dat je niet teveel wordt blootgesteld aan blauw ligt, vooral voor het slapen gaan.
En heel belangrijk: maak tijd vrij voor voldoende lichaamsbeweging om die zogenoemde ‘sedentaire’ levensstijl tegen te gaan door veel meer te gaan wandelen, fietsen. Ga vooral meer sporten of bewegen. Dat helpt. Ook is een ‘digitale detox’ een goed idee. De geleerden zijn ervan overtuigd dat je regelmatig periodes moet inplannen zonder technologie. Ga offline en maak tijd vrij om te lezen, je hobby weer op te pakken en ga eens met mensen praten. Of neem een hond, waardoor je wordt gedwongen om iedere dag een stukje te wandelen. Ik schreef daar deze week eerder over.
Allemaal individuele acties. Dat wel. Samen met de andere panelleden van ‘Longevity Cities, Optimal Evironments for Healthy Aging’, ziet Buettner veel meer heil in het aanpassen van onze steden. Onze dagelijkse woon- en leefomgeving, zoals hij met zijn vader heeft gedaan in de Blue Zones. Daar is op Netflix overigens een uitstekende documentaireserie over te zien, gemaakt door de grote Dan Buettner zelf. Maar dat terzijde.
Binnen korte tijd leeft meer dan zeventig procent van de wereldbevolking in verstedelijkte gebieden. Eigenlijk zou het zo moeten zijn dat iedereen in een stad binnen 50 minuten wandelen alle belangrijke bestemmingen kan bereiken, zo vinden de panelleden.
Zorg voor goede trottoirs, zodat mensen veilig kunnen wandelen, zei Marc Freedman van GoGenerate. En op somminge plekken moeten die wandelgebieden ook worden overdekt, zodat mensen niet in de verleiding komen om toch de auto te pakken als het regent.
Oosterbeek
Bij dit voorbeeld moet ik denken aan een situatie in mijn eigen woonomgeving wat niet helemaal is uitgepakt zoals Freedman en Buettner dat voor zich zien. In Oosterbeek, waar ik woon, hebben ze in een wijkje alle straten opengemaakt om de riolering te vervangen. Niets mis mee natuurlijk. Vervolgens opnieuw bestraat. Ziet er fraai uit. Maar de troittoirs zijn verdwenen, waardoor wandelaars (al dan niet met hond) om de klip klap aan de kant moeten springen voor passerende auto’s. Levensgevaarlijke situaties. Daar is dus niet goed over nagedacht.
Upala Nanda, Global Director of Researsch van HKS Inc. pleitte ervoor om prototype steden te bouwen op verschillende plekken op de wereld. Daar kan dan getest worden en succesvolle voorbeelden kunnen vervolgens worden geimplementeerd in bestaande steden. Voor Oosterbeek is dat te laat. Maar voor veel andere verstedelijkte gebieden niet. Zowel Nanda, Freedman en Buettner zijn ervan overtuigd dat mensen langer zullen leven als hun woonomgeving wordt aangepast op een gezonder leven en als er geen drempels meer zijn om de juiste keuzes te maken. Lijkt mij een heldere conclusie.
Zijn er dan nog andere maatregelen die helpen bij het verlengen van onze levensduur? Dan Buetnner Jr. had nog wel een goede tip. Bonen! We moeten weer aan de bonen. Je kan er 100.000 verschillende recepten mee maken. Het is hartstikke gezond en heel goedkoop.
Let’s bring back the beans!