(Door Michiel Buitelaar)
Ik zat bij de HBO documentaire The Truth vs Alex Jones: vermakelijk, een welcome afrekening, en zorgwekkend. Deze man – een kruising van Walter Sobchak (die loudmouth uit The Big Lebowski) en iets Trumpigs – ontkende, luid en langduring, dat er in de lagere school van Sandy Hook een bloedbad was aangericht, met zeer agressieve, persoonlijke gerichte haatcampagnes jegens de ouders van de vermoorde kinderen tot gevolg, op social media. Die ouders figureerden in de docu, en hun verhalen waren ruig. Jones heeft jaren lang complottheorieën verspreid, voor een groot publiek, de getroffenen sinistere machinaties verwijtend. De duistere kant van moderne media wordt in deze docu pijnlijk geïllustreerd.
Ik volg Jones al lang, ik ben licht geobsedeerd door dit soort uitzinnige, exotische –gevaarlijke – types. Ik keek en luisterde naar hem en Rush Limbaugh vóór 9/11. Die gebeurtenis, het web en social media hebben dergelijke fenomenen vleugels gegeven; en er kwamen er nog meer (G. Gordon Liddy bijvoorbeeld; en ik ben ook dol op Amerikaanse evangelische predikers, bronnen van theatrale woede). Zonder hen was Trump zo ver niet gekomen: ze hebben de Amerikaanse samenleving doen polariseren. En, ze gaan altijd verder, radicalisering voedt radicalisering. Daar is de Sandy Hook kwestie een voorbeeld van, Jones ging helemaal los, zonder enige vorm van bewijs, in zijn bewering dat deze kindermoord niet had plaatsgevonden. Volgens hem was het een poging van duistere, aan de staat gelieerde krachten om een crisis te creëren, zo de massa onder curatele te stellen, en mensen van hun rechten – zoals wapenbezit – te beroven. Hij genereert met dergelijke spektakels substantieel online bereik wat hij te gelde maakt met vitaminepreparaten waarvan de onderbouwing zich op op hetzelfde niveau bevindt als homeopathie.
De documentaire gaat over de rechtszaken die de ouders hebben gevoerd tegen Jones. Net als Trump ondergraaft Jones zijn eigen belangen in de rechtzaal door zijn agressieve, onsamenhangende gedrag. Hij spreekt zichzelf regelmatig tegen. De verbijstering van jury en rechter worden fraai in beeld gebracht. Hij gaat er met boter en suiker in, en wordt tot schadevergoedingen van honderden miljoenen dollars veroordeeld, wat in de bioscoopzaal met donderende Schadenfreude toegejuicht werd: Jones komt uit Austin, was (is?) een lokale held maar SXSW bezoekers bevinden zich in het liberale spectrum. Hij heeft zichzelf vervolgens failliet laten verklaren en nog geen stuiver betaald, maar de ouders toonden zich ‘blij’, voorzover dat kan. Jones zelf tettert onvermoeibaar voort op zijn eigen infowars.com maar is door bans getroffen op ongeveer alle platforms behalve – natuurlijk – voorheen Twitter, die van een andere haatdragende idioot.
Bezienswaardig dit. Al vraag ik me af of dit soort verschijnselen ophoudt, of te stoppen is. In die zin is het somberstemmend.