Op zoek naar de betekenis van het leven. (En nee, het antwoord is niet 42.)

Door Kitty Leering

Imran Nuri had een lastige tijd gehad. Zijn jaren op de universiteit werden gekenmerkt door sociale ongemakkelijkheid, de scheiding van zijn ouders en mislukte relaties. Na de universiteit zette hij een not for profit bedrijf op om de financiering van liefdadigheid te transformeren. Na een paar jaar ging het failliet, een verlies dat hem diep door zijn ziel sneed. En de commerciële startup omgeving van zijn laatste baan, maakte hem vooral ongelukkig. Een existentiële crisis volgde.

Wat, vroeg hij zich af, is de betekenis van het leven? Zijn religieuze opvoeding had hem geleerd dat het ging om het streven naar een goed leven. Maar wat is een goed leven? Hoe ziet dat eruit, binnen en buiten de context van religie? Imran besloot dat hij zich een jaar lang zou storten op het beantwoorden van die vraag.

Om zijn angst om wildvreemden aan te spreken te overwinnen, oefende hij een paar weken in zijn eigen stad. De oefengesprekken hielpen hem ook om zijn vraag te herdefiniëren. Het werd: "Welk levensadvies zou je jouw jongere zelf willen geven". Gewapend met een budget van 10.000 dollar, een auto die ook zou dienen als slaapplaats, en een 50 jaar oude analoge fotocamera, toog hij Amerika in. 

15.000 miles, 84 dagen en 48 staten verder had Imran 1.000 mensen geïnterviewd en gefotografeerd. Zijn regel was om iedereen die hij sprak op te nemen in zijn verzameling, of hij het gesprek en het levensadvies dat werd gegeven nu wel of niet goed vond. Het ging immers om het advies dat mensen zichzelf zouden geven. Dus het ging er niet zozeer om wat hij er zelf mee kon. Wat begon als een persoonlijke queeste, groeide langzamerhand uit tot een project zo rijk aan content, dat Imran vond dat hij de resultaten niet alleen voor zichzelf kon houden. Hij maakte er een prachtig koffieboek van met alle foto's, verhalen en adviezen die hij had opgehaald, en noemde het Advice from America.

In Rising Sun, Ohio, sprak Imran zijn eerste vreemdeling: een man, gebogen en schichtig, die zijn best deed om Imran te ontlopen. De man werkte in een bloemenkwekerij en toen Imran hem uiteindelijk toch overtuigde om hem te woord te staan, vertelde de man dat hij vroeger huizen bouwde. Na een desastreuze brand die de voorkant van zijn lichaam ernstig verwoestte waardoor hij nooit meer rechtop zou kunnen staan, besloot hij bloemen te gaan verbouwen. Hij zou zijn jongere zelf vertellen om meer tijd met zijn ouders door te brengen, want voordat je het goed en wel beseft, raak je ze kwijt.

Vreemdeling 413 in Brookhaven, Mississippi, het diepe zuiden, hielp Imran om op zijn eigen vooroordelen te reflecteren. Als bruine man, met Moslim achtergrond, was Imran ongerust over racisme in dit deel van Amerika. Hij had zich serieus afgevraagd of hij de zuidelijke staten niet beter kon vermijden, maar had toch besloten te gaan. In een koffietentje ontmoette hij een jongeman die volledig aanging op zijn 50 jaar oude, analoge camera. Hij nodigde Imran uit om met zijn gezin te dineren en de nacht bij hen thuis door te brengen. De gastvrijheid en oprechte vriendelijkheid van het gezin was hartverwarmend en het werd een nacht om nooit te vergeten. Het advies van zijn gastheer aan zijn jongere zelf? Iedereen ervaart dingen op zijn eigen manier. Je kunt mensen niet beoordelen op basis van jouw eigen ervaring.

In Colorado Springs leerde Imran vreemdeling 549 kennen, een oudere man met terminale kanker, volledig overdekt met tatoeages. De man sprak, net als Imran, vreemdelingen aan op straat om hun verhaal te horen. En na elk gesprek liet hij een tatoeage zetten om dat gesprek vast te leggen en zo zijn laatste jaar te vullen met zoveel mogelijk menselijk contact. "Ik zou willen dat ik minder had gewerkt. Toen ik ziek werd, verloor ik alles. Uiteindelijk gaat het om het contact met andere mensen." Imran bleef tot diens overlijden contact houden met vreemdeling 549.

Sommige mensen hadden niet meteen een advies aan hun jongere zelf. In dat geval stuurde Imran het gesprek eerst aan op hun levensverhaal. Een vrouw op doorreis in Red Rock Canyon, National Park, Arizona, gaf haar jongere zelf uiteindelijk het advies om niet de oorzaak bij anderen te zoeken als zij niet konden voldoen aan haar verwachtingen, maar bij zichzelf.

En anderen wisten meteen wat ze wilden zeggen. Zoals de man die Imran op het strand van Newport, Oregon ontmoette. Hij had geen advies voor zijn jongere zelf. Want, zo gaf hij aan "als je je vastlegt op het idee dat je dingen anders had kunnen doen, dan ontken je dat leven chaos is. Ik zou niets anders hebben gedaan, want ik weet niet hoe mijn leven er dan had uitgezien. Ik zou dan niet zijn waar ik nu ben, op dit prachtige strand met jou."

Eenmaal weer thuis probeerde Imran een samenvatting te maken van wat hij allemaal gehoord had. Uiteindelijk lagen de meeste adviezen dicht bij elkaar. Grofweg waren de antwoorden te verdelen in 4 categorieën:
  1. Advies over liefde, hoe belangrijk het was om liefde altijd te laten spreken.
  2. Advies over geld, maar vooral geld als instrument om meer tijd voor mooie en liefdevolle ervaringen te hebben.
  3. Advies om jezelf te zijn en te blijven, en je niet langer druk te maken over hoe anderen over je denken.
  4. De geruststelling dat alles uiteindelijk goed komt. Dat zelfs momenten van intens verdriet en angst weer overgaan.
De belangrijkste lessen die Imran leerde, is dat wij mensen uiteindelijk veel meer overeenkomsten kennen dan verschillen. Wacht niet totdat het perfecte leven aanklopt, maar ga er vol voor, zo imperfect en chaotisch als het is. En ga met zoveel mogelijk mensen de verbinding aan, of ze nu vreemden, collega's, familie of vrienden zijn. Want daar ligt de echte betekenis van het leven.